Nie, nie chodzi o survival. Choć dla wielu pewnie wigilijna, kilkugodzinna kolacja, a potem jeszcze dwa dni z najbliższą rodziną i przyjaciółmi, łącznie 30 osób przy stole to może stanowić wyzwanie. Dziś jednak chciałabym się zagłębić w zasady savoir vivre jakie obowiązują przy stole. Jak należy ułożyć sztućce, który kieliszek jest do białego, a który do czerwonego wina. Myślę, że to wiedza, którą w mniejszym czy większym stopniu znamy wszyscy. Jednak chciałabym w jednym miejscu zebrać podstawowe zasady savoir vivre, ku przypomnieniu, z ciekawości czy odkryję jakiś interesujący element, który zaskoczy. Przywróćmy szarmanckie zachowania, uczmy nasze dzieci jak należy zachowywać się przy stole, zwróćmy uwagę na nasze zachowania, aby we wspaniałej, podniosłej atmosferze spędzić świąteczny czas.

„Pięknie ozdobiony stół robi miłe wrażenie, działa przyciągająco i pobudza apetyt, lecz tylko wówczas, gdy dekoracja jest gustowna i należycie dostosowana do okoliczności. Stół powinien mieć zawsze wygląd świąteczny, a obiad należy uważać jako codzienną, uroczystość. Do tego pomaga dekoracja stołów wywołując w uczestnikach nastrój świąteczny, radosny, odsuwający myśli od codziennych kłopotów.” M. Słomkówna, Dekoracja stołów, „Praktyczna Pani” nr 2 z 24 grudnia 1938 r., s. 19-20. Minęło 80 lat i ta zasada działa niezmiennie. Przyświeca mi każdego dnia i marzę, aby tą myślą zarazić i Ciebie. Czas świąt wymaga takiej oprawy w sposób szczególny. Dlatego też na Bożonarodzeniowych aranżacjach się tu skupię. Do stylizacji użyłam ręcznie dekorowanej złotem i platyną polskiej porcelany MariaPaula, od firmy Altom. Kolekcja składa się z talerzy głębokich, płaskich i deserowych dla 12 osób, półmiska, rawiera, sosjerki i wazy. Klasyczna, biała MariaPaula produkowana jest w Polskiej Fabryce Porcelany Chodzież i Ćmielów natomiast kolekcja ecru w Zakładach Porcelany Stołowej Karolina. Kolekcja wyróżnia się dbałością o szczegóły, wysoką jakością oraz elegancją. Klasyczny fason połączono z kilkoma wersjami ostatecznego wykończenia. Różnorodność zdobień zaspokoi gusta osób zarówno przywiązane do klasyki i tradycji jak i te, skierowane ku nowoczesności.

1. Przy dekoracji stołu należy podkreślić charakter uroczystości; zastawa świąteczną, uwzględniającą obyczaj danego kraju, porę roku. Tradycyjne elementy, takie jak bombki wykorzystałam w niepospolity sposób. Jest to jednak silny akcent przypisany tylko Bożemu Narodzeniu, zatem mogłam pozwolić sobie na wariację na temat tych ozdób.

2. Przed obiadem możemy zaprosić gości na aperitif. Taki poczęstunek odbywa się zazwyczaj w innym pomieszczeniu i pozwala gościom zebrać się, aby zasiąść do wspólnego posiłku. Tu podaje się sok, wytrawne Martini bądź szampana.

3. Potrawy składające się na pełny współczesny, uroczysty obiad są następujące: zimna przystawka, zupa lub gorąca przystawka, danie z ryby lub drobiu; danie z mięsa, ser, owoce, ciasta. Warto zaskoczyć gości jakąś piękną aranżacją talerzy.

MariaPaula, złota linia. Niebywała precyzja wykonania i jakość użytych składników do produkcji, stanowią gwarancję doskonałego wyglądu zastawy. Zastawa dostosowana jest do wymagań obecnych czasów i podąża za zmieniającymi się trendami. Każda z dekoracji: zarówno smukłe linie, geometryczne wzory czy motywy roślinne, nadają kolekcji niezwykłej świeżości i niebanalnego wyglądu. 

 4. Sposoby serwowania potraw. Najczęściej spotykany dziś jest serwis amerykański. Polega na przyniesieniu potrawy wraz z większością dodatków na jednym talerzu, z którego gość będzie jadł. Serwis rosyjski jest bardzo eleganckim typem serwisu. Stosuje się przy nim srebrną zastawę. Obowiązuje w nim uroczysty ceremoniał. Kelner stawia podgrzane talerze przed każdym gościem. Następnie stojąc po lewej stronie gościa trzyma półmisek z daniem i pokazuje je gościowi. Gość aprobuje danie skinieniem głowy. Wtedy kelner nakłada mu porcję na talerz i podchodzi z półmiskiem do następnego gościa zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Jeszcze bardziej uroczysty jest serwis francuski. Produkty przynoszone są z kuchni na srebrnych tacach i półmiskach i stawiane na stolikach nazywanych gueridon (okrągły stolik na jednej nodze). Na naszych oczach mięso oddziela się od kości (czy ości), kroi i dekoruje, a następnie podaje nam na talerzach. Serwis angielski jest również bardzo elegancki.  Z kuchni przynosi się główne danie w całości (cała ryba, kaczka, prosię) na półmisku oraz na innych półmiskach dodatki i stawia się to wszystko przy gospodarzu. Osoba ta sama (lub z pomocą kelnera) kroi mięso, nakłada na talerze, nakłada na nie również dodatki i przekazuje kelnerowi, który stawia te talerze przed gośćmi. Istnieje jeszcze z dawien dawna specyficzny serwis polski. Oznacza kilka podań. Po zjedzeniu pierwszego dania zmienia się wszystko na stole (łącznie z obrusem i ozdobami stołu) – podaje się nowe dodatki i zakąski – zastawia się zatem cały stół od nowa.

5. Rodzaje kieliszków:

-kieliszki do szampana są dwojakiego rodzaju – albo szerokie, płaskie, na wysokiej nóżce, albo wąskie, długie, w kształcie tulipana;

– białe wino podaje się w kieliszkach na wysokich nóżkach (trzymamy je właśnie za tę nóżkę, by trunek się nie ogrzewał);

– czerwone wino nalewamy do naczyń niższych, o bardziej zaokrąglonym, pękatym kielichu (pijąc trzymamy w dłoni samą czarkę).

Kieliszek na napój do dania głównego powinniśmy ustawić nad czubkiem noża. Kieliszek na napój do przekąsek powinien stać nieco niżej i na prawo od kieliszka do dania głównego. Kieliszek do trzeciego napoju powinien stać powyżej obu pozostałych lub na lewo od kieliszka do dania głównego.

Royal Leerdam to holenderski, niezwykle uznawany na świecie producent szklanych produktów do domu. Od ponad 130 lat wytwarza cenione szklanki, kieliszki i inne wyroby szklane, dekorujące dziś miliony domów na całym świecie.

6. Sztućce. Sztućce układa się zawsze od wewnątrz na zewnątrz. Kolejno od talerza z prawej strony układamy nóż do dania głównego, nóż do ryb, łyżkę do zupy i nóż do przystawek. Po lewej stronie kładziemy duży widelec do dania głównego, widelec do ryb i widelec do przystawek. Talerzyk na pieczywo ustawiamy z lewej strony. Na jego prawej krawędzi kładziemy nóż do pieczywa.

Komplet sztućców Gerpol. Fabryka Nakryć Stołowych Gerpol nawiązuje do tradycji sięgających ponad 250-letniej historii Kuźnic Drzewickich, produkujących w Drzewicy wyroby tnące o wysokiej jakości, znanych nie tylko w Europie, ale także na całym świecie. W 2014 roku produkty mark i FNS Gerpol zostały uhonorowane Laurem Konsumenta w kategorii Odkrycie Roku. W roku 2016 natomiast, Laurem Klienta w kategorii Jakość Produktów – Sztućce i Noże. 

7. Dekoracje stołu. Świeczniki i wazony z kwiatami muszą być odpowiednio niskie, aby nie zasłaniały twarzy osobom siedzącym przy stole.

Stylist Ula Michalak, Photos: Karolina Grabowska